boksit (franc. bauxite, prema nalazištu Les Baux-de-Provence), glavna ruda za dobivanje aluminija, crvenosmeđi mineralni agregat. Osnovni su minerali gibsit – Al(OH)3, bemit – AlO(OH) i dijaspor – HAlO2, a ima i hematita, getita, kaolinita, anatasa i rutila. Osim za dobivanje aluminija (više od 90%), boksit služi i u proizvodnji abraziva, cementa, kemijskih i vatrostalnih proizvoda.
Razlikuju se lateritni i krški boksiti. Lateritni su vezani uz alumosilikatne stijene, od kojih su nastali površinskim trošenjem u uvjetima tople i vlažne klime i pretežno se nalaze u tropima. Krški boksiti nastali su trošenjem površinskog pokrivača crvenice (terra rossa) koja je prekrivala karbonatne stijene. U tropskoj i suptropskoj klimi iz crvenice se izluživao silicij, a iz mineralâ glina nastali su aluminijevi hidroksidi, odn. boksit, koji je zato čest u Sredozemlju i na Karibima.
U Hrvatskoj je boksit otkopavan u dolini Mirne za proizvodnju sumporne kiseline i stipse već od početka XVI. st., a kao aluminijeva ruda od 1914. Ležišta se pretežno nalaze u priobalnom području, od Istre do Imotskog, i različite su starosti (od gornjotrijaske do neogenske). Ležišta kvalitetnog boksita u Hrvatskoj većinom su iscrpljena. U Lici se još nalaze velika ležišta trijaskih boksita, koji zbog većeg udjela kaolinita nisu prikladni za dobivanje aluminija. Donjopaleogenski boksiti pretežno se nalaze u Istri, gdje je do danas otkopano 11,5 milijuna tona. To su mala ležišta nastala zapunjavanjem vrtača. Ležišta takve starosti nalaze se na otocima sjevernoga Jadrana i u Dalmaciji. Ležišta gornjopaleogenskih boksita ima oko Obrovca, Drniša, Sinja i Imotskog, gdje je dosad otkopano 16 milijuna tona.
